#TegoDniaWKosmosie #KosmicznyKalendarz #KosmicznaKronika #EdukacjaSSE // Tego Dnia W Kosmosie - 5 marca - Prezentujemy ciekawe wydarzenia, które wydarzyły się danego dnia w Kosmosie i miały znaczący wpływ na rozwój Eksploracji i badania Kosmosu.
Wydarzyło się 5 MARCA:
1512: Urodził się Gerardus Mercator
1978: Wystrzelono Landsat 3
1979: Amerykańska sonda kosmiczna Voyager 1 przeleciała obok Io, najbardziej wewnętrznego satelity Jowisza, i zaobserwowała na jego powierzchni dziewięć aktywnych wulkanów.
1982: Wenera 14 ląduje na Wenus, wysyła kolorowe zdjęcia powierzchni Wenus
========================================
Gerardus Mercator (5 marca 1512 – 2 grudnia 1594) był XVI-wiecznym geografem, kosmografem i kartografem z hrabstwa Flandrii. Najbardziej znany jest z tego, że stworzył mapę świata z 1569 roku, opartą na nowej projekcji, która przedstawiała kursy żeglarskie o stałym namiarze (linie loksodromy) jako linie proste – innowacja, która jest nadal stosowana w mapach morskich.
Mercator był bardzo wpływowym pionierem w historii kartografii. Wraz z Gemmą Frisius i Abrahamem Orteliusem jest powszechnie uważany za jednego z założycieli niderlandzkiej szkoły kartografii i geografii. Jest również powszechnie uważany za najwybitniejszą postać szkoły. W swoim czasie był znanym twórcą globusów i instrumentów naukowych. Ponadto interesował się teologią, filozofią, historią, matematyką i geomagnetyzmem. Był także znakomitym grawerem i kaligrafem. W przeciwieństwie do innych wielkich uczonych tamtych czasów, niewiele podróżował, a jego wiedza z zakresu geografii pochodziła z jego biblioteki zawierającej ponad tysiąc książek i map, od jego gości oraz z jego obszernej korespondencji (w sześciu językach) z innymi uczonymi, mężami stanu, podróżnikami, kupcami i marynarzami. Wczesne mapy Mercatora były w dużych formatach nadających się do montażu na ścianie, ale w drugiej połowie swojego życia stworzył ponad 100 nowych map regionalnych w mniejszym formacie, nadającym się do oprawienia w jego Atlas z 1595 roku. Było to pierwsze pojawienie się słowa Atlas w odniesieniu do księgi map. Jednak Mercator użył go jako neologizmu do traktatu (Cosmologia) o stworzeniu, historii i opisie wszechświata, a nie tylko zbioru map. Wybrał to słowo jako upamiętnienie Tytana Atlasa, „Króla Mauretanii”, którego uważał za pierwszego wielkiego geografa.
========================================
Landsat 3 to trzeci satelita programu Landsat. Został wystrzelony na orbitę 5 marca 1978 roku, a jego głównym celem było stworzenie globalnego archiwum zdjęć satelitarnych. W przeciwieństwie do późniejszych satelitów Landsat, Landsat 3 był zarządzany wyłącznie przez NASA. Landsat 3 został wycofany z eksploatacji 7 września 1983 r., przekraczając swój projektowany okres eksploatacji wynoszący jeden rok. Dane zebrane podczas działania Landsata 3 zostały wykorzystane przez 31 krajów. Kraje, których nie stać na własnego satelitę, mogą wykorzystać te dane do działań na rzecz ochrony środowiska i określenia lokalizacji zasobów naturalnych.
Pierwszy satelita programu Landsat, Landsat 1 (pierwotnie oznaczony jako ERTA-1), wykonał i przesłał ponad 100 000 zdjęć podczas swojej działalności.
Landsat 3 (pierwotnie oznaczony jako Landsat C) był trzecim satelitą wystrzelonym w ramach programu Landsat i ostatnim satelitą Landsat zarządzanym przez NASA. Satelita miał bardzo podobną konstrukcję do Landsata 1 i Landsata 2.
Landsat 3 został zbudowany przez GE Aerospace. Celem Landsata 3 było wydłużenie okresu pozyskiwania danych kosmicznych dla zasobów Ziemi przez Landsata 1 i Landsata 2. Landsat 3 miał pozyskiwać informacje o zasobach rolnych i leśnych, geologii i surowcach mineralnych, hydrologii i zasobach wodnych, geografii, kartografii, zanieczyszczeniu środowiska, oceanografii i zasobach morskich oraz zjawiskach meteorologicznych.
Satelita został wyposażony w system zbierania danych (DCS) do zbierania informacji ze zdalnych, indywidualnie wyposażonych stacji naziemnych oraz przekazywania danych do centralnych stacji akwizycji. DCS składał się z trzech różnych metod zbierania. Pierwszą z nich były platformy gromadzenia danych (DCP), które mogły składać się z boi oceanicznych, balonów o stałym ciśnieniu lub automatycznych stacji naziemnych. Drugim był sprzęt satelitarny, a trzecim naziemne centra danych. Ze względu na orbitę satelity dane można było uzyskać co najmniej co 12 godzin. Satelita nie przetwarza danych ani nie dochodzi do multipleksowania sygnału. Projekt DCS pochodził z platformy Nimbus-3, znanej wówczas jako system przesłuchań, nagrywania i lokalizacji (IRLS).
========================================
Więcej o misji sondy Voyager 1 w innych postach Kosmicznej Kroniki: 1) fb.com/ssexploration/posts/944764986239787
Voyager 1 to sonda kosmiczna wystrzelona przez NASA 5 września 1977 roku w ramach programu Voyager badającego zewnętrzny Układ Słoneczny i przestrzeń międzygwiazdową poza heliosferą Słońca. Wystrzelony 16 dni po swoim bliźniaku, Voyager 2, Voyager 1 działał przez 44 lata i 6 miesięcy do teraz i nadal komunikuje się z siecią Deep Space Network w celu odbierania rutynowych poleceń i przesyłania danych na Ziemię . Dane dotyczące odległości i prędkości w czasie rzeczywistym są dostarczane przez NASA i JPL. W odległości 155,8 AU (23,307 mld km; 14,483 mld mil) od Ziemi na dzień 21 stycznia 2022 r. jest to najbardziej oddalony sztuczny obiekt od Ziemi.
Sonda przeleciała obok Jowisza, Saturna i największego księżyca Saturna, Tytana. NASA miała wybór między przelotem Plutona lub Tytanem, a eksploracja księżyca miała priorytet, ponieważ wiadomo było, że ma znaczną atmosferę. Voyager 1 badał pogodę, pola magnetyczne i pierścienie dwóch gazowych gigantów i był pierwszą sondą, która dostarczyła szczegółowe obrazy ich księżyców.
Harmonogram fazy obserwacji Jowisza.
Wydarzenie czasowe:
1979-03-05 Spotkanie z systemem Jowisza.
06:54 Przelot przy Amalthei w odległości 420 200 km.
12:05:26 Jowisz zbliżył się najbliżej na 348 890 km od środka masy planety.
15:14 Przelot blisko Io na 20 570 km.
18:19 Przelot nad Europą na 733 760 km.
1979-03-06
02:15 Przelatuje przy Ganimedesie na 114 710 km.
17:08 Przelot blisko Callisto na 126 400 km.
1979-04-13 Koniec fazy obserwacji systemu Jowisza.
========================================
Wenera 14 była sondą w sowieckim programie Wenera mającym na celu zbadanie Wenus.
Venera 14 była identyczna ze statkiem kosmicznym Venera 13 i została zbudowana, aby wykorzystać okazję do wystrzelenia na Wenus w 1981 roku i wystartować w odstępie pięciu dni. Został wystrzelony 4 listopada 1981 r. o 05:31:00 UTC, a Venera 13 30 października 1981 r. o 06:04:00 UTC, obie z suchą masą na orbicie ważyły 760 kg (1680 funtów).
Każda misja składała się z etapu rejsowego i dołączonego statku zejściowego.
Etap rejsu
Gdy etap rejsu przeleciał nad Wenus, transporter działał jako przekaźnik danych dla lądownika, a następnie kontynuował podróż po heliocentrycznej orbicie. Został wyposażony w spektrometr promieniowania gamma, monochromator z siatką UV, spektrometry elektronów i protonów, detektory rozbłysków promieniowania gamma, detektory plazmy wiatru słonecznego oraz dwuczęstotliwościowe nadajniki, które wykonywały pomiary przed, w trakcie i po przelocie obok Wenus.
Lądownik zejście
Lądownik zniżający był hermetycznie zamkniętym zbiornikiem ciśnieniowym, który zawierał większość oprzyrządowania i elektroniki, zamontowany na platformie lądowania w kształcie pierścienia i zwieńczony anteną. Projekt był podobny do wcześniejszych lądowników Venera 9–12. Zawierał instrumenty do wykonywania pomiarów chemicznych i izotopowych, monitorowania widma rozproszonego światła słonecznego i rejestrowania wyładowań elektrycznych podczas fazy opadania przez atmosferę Wenus. Do przeprowadzenia badań na powierzchni statek kosmiczny wykorzystywał system kamer, spektrometr fluorescencji rentgenowskiej, wiertło śrubowe i próbnik powierzchni, penetrometr dynamiczny i sejsmometr.
Po wystrzeleniu i czteromiesięcznym rejsie na Wenus schodzący pojazd oddzielił się od transportera i 5 marca 1982 r. zanurzył się w atmosferę Wenus. Po wejściu w atmosferę został uruchomiony spadochron. Na wysokości około 50 kilometrów (31 mil) spadochron został zwolniony i przez resztę drogi na powierzchnię zastosowano proste hamowanie w powietrzu.
Venera 14 wylądował na 13.25° S 310° E, około 950 kilometrów (590 mil) na południowy zachód od Venera 13, w pobliżu wschodniej flanki Phoebe Regio na bazaltowej równinie.
Lądownik miał kamery do robienia zdjęć gruntu i sprężynowe ramiona do pomiaru ściśliwości gleby. Okienka kamer kwarcowych były zasłonięte pokrywkami obiektywów, które odskakiwały po zejściu. Przez przypadek Venera 14 zmierzyła zamiast tego ściśliwość pokrywek obiektywu, ponieważ te wylądowały dokładnie w miejscu, w którym sonda opadła, aby zmierzyć glebę.
Skład próbek powierzchniowych został określony przez spektrometr fluorescencji rentgenowskiej, wykazując podobieństwo do oceanicznych bazaltów toleitycznych.
Podobnie jak poprzednik, lądownik był wyposażony w mikrofony akustyczne przeznaczone do rejestrowania szumów atmosferycznych, które później wykorzystano w obliczeniach do określenia średniej prędkości wiatru na powierzchni Wenus. Późniejsza analiza tych danych wykazała, że średnia prędkość wiatru na powierzchni wynosi od 0,3 do 0,5 metra na sekundę (0,98 do 1,64 ft/s).
Lądownik funkcjonował przez co najmniej 57 minut (planowana żywotność to 32 minuty) w środowisku o temperaturze 465°C (869°F) i ciśnieniu 94 atmosfer ziemskich (9,5 MPa). Telemetria była utrzymywana za pomocą transportera, który przenosił sygnały z anteny łącza w górę lądownika.
========================================