#EduSSE #EdukacjaSSE // Teraz tak wygląda Księżyc - widać go na polskim niebie. I tam "na dole" przy południowym biegunie wylądował lądownik z łazikiem. Indyjscy inżynierowie kosmiczni zrobili coś czego nie byli w stanie zrobić inżynierowie trzech innych państw w ciągu ostatnich dwóch lat.
Zdjęcia: Bogdan Tkaczuk z PTMA Gliwice
Tak rozpoczyna się nowa era eksploracji Księżyca w XXI wieku, prawie 55 lat po lądowaniu pierwszego człowieka na Srebrnym Globie. Teraz chcemy zostać tam na stałe i budować bazy księżycowe i powoli rozwijać księżycowy przemysł, który może odciążyć przemysł ziemski i jego wpływ na naszą planetę. Czeka nas bardzo ciekawy czas.
Skład wnętrza Księżyca jest bardzo podobny do ziemskiego, a wydobywanie surowców może być o wiele łatwiejsze i bez wpływu na środowisko naturalne i ekosystem, którego na Księżycu praktycznie nie ma. To daje duże szanse na rozwój przemysłu wydobywczego i przetwórczego na Księżycu.
Indie bardzo pomagają światowej społeczności kosmicznych naukowców w badaniu Księżyca od wielu już lat. Chandrayyan-3 to już trzecia księżycowa misja Indii. Dotknięto teraz powierzchni Księżyca i można przeprowadzić jeszcze bardziej zaawansowane badania jego regolitu za dość niewygórowaną cenę - jak na misje kosmiczne - ok 80 mln $.
Lądownik i łazik księżycowy zawierają kilka instrumentów badawczych. Ładunki lądownika:
1. Radioanatomia związanej z Księżycem Nadwrażliwej jonosfery i atmosfery (RAMBHA) Sonda Langmuira (LP) Do pomiaru gęstości plazmy przypowierzchniowej (jonów i elektronów) i jej zmian w czasie
2. Eksperyment termofizyczny na powierzchni Chandry (ChaSTE) Przeprowadzenie pomiarów właściwości termicznych powierzchni Księżyca w pobliżu obszaru polarnego.
3. Instrument do pomiaru aktywności sejsmicznej Księżyca (ILSA) Do pomiaru sejsmiczności wokół miejsca lądowania i nakreślenia struktury skorupy i płaszcza Księżyca.
4. LASEROWY układ retroreflektorów (LRA) Jest to pasywny eksperyment mający na celu zrozumienie dynamiki układu Księżyca.
Ładunki łazika:
1. Spektroskop indukowanego laserem rozkładu (LIBS) Jakościowa i ilościowa analiza elementarna oraz określenie składu chemicznego i wywnioskowanie składu mineralogicznego w celu lepszego zrozumienia powierzchni Księżyca.
2. Spektrometr rentgenowski cząstek alfa (APXS) do określania składu pierwiastkowego (Mg, Al, Si, K, Ca, Ti, Fe) gleby i skał księżycowych wokół miejsca lądowania na Księżycu.
1. Radioanatomia związanej z Księżycem Nadwrażliwej jonosfery i atmosfery (RAMBHA) Sonda Langmuira (LP) Do pomiaru gęstości plazmy przypowierzchniowej (jonów i elektronów) i jej zmian w czasie
2. Eksperyment termofizyczny na powierzchni Chandry (ChaSTE) Przeprowadzenie pomiarów właściwości termicznych powierzchni Księżyca w pobliżu obszaru polarnego.
3. Instrument do pomiaru aktywności sejsmicznej Księżyca (ILSA) Do pomiaru sejsmiczności wokół miejsca lądowania i nakreślenia struktury skorupy i płaszcza Księżyca.
4. LASEROWY układ retroreflektorów (LRA) Jest to pasywny eksperyment mający na celu zrozumienie dynamiki układu Księżyca.
Ładunki łazika:
1. Spektroskop indukowanego laserem rozkładu (LIBS) Jakościowa i ilościowa analiza elementarna oraz określenie składu chemicznego i wywnioskowanie składu mineralogicznego w celu lepszego zrozumienia powierzchni Księżyca.
2. Spektrometr rentgenowski cząstek alfa (APXS) do określania składu pierwiastkowego (Mg, Al, Si, K, Ca, Ti, Fe) gleby i skał księżycowych wokół miejsca lądowania na Księżycu.
Na łaziku, który dostarczył indyjski lądownik księżycowy Chandrayaan-3 jest m.in. spektrometr rentgenowski cząstek alfa (APXS), który służy do określania składu pierwiastkowego "gleby" i skał księżycowych (Mg, Al, Si, K, Ca, Ti, Fe) wokół miejsca lądowania na Księżycu.
Fe - żelazo, Ti - Tytan, Al - Aluminium - te pierwiastki mogą posłużyć do budowania konstrukcji na Księżycu oraz innych pojazdów. Si - Krzem, pozwala budować panele słoneczne. Ca - Wapń, pozwala budować konstrukcje betonowe. K - potas, potrzebny do wzrostu roślin - rozwój rolnictwa kosmicznego na powierzchni Księżyca. A w każdej tonie (1000 kg) materiału z regolitu księżycowego znajdować się będzie ok. 400 kg tlenu potrzebnego do oddychania dla Astronautów lub utleniacza dla paliwa różnych pojazdów.
Takie badania to ważny krok w rozwoju przemysłu kosmicznego i wykorzystania In-SITU zasobów księżycowych do budowy osad ludzkich i potrzebnych sprzętów i pojazdów na miejscu na powierzchni Księżyca. To otwarcie nowej ery eksploracji Księżyca. Drugiej ery, która może wykorzystywać o wiele bardziej zaawansowane technologie niż w czasach programu Apollo. Nawet w Polsce posiadamy prototyp "koparki" regolitu księżycowego opracowanej przez AGH z Krakowa.
Czy naprawdę da to początek nowej karcie w historii eksploracji Kosmosu przez ludzi?
Projekt, nad którym pracują studenci, to system przenośników do transportu regolitu na Księżycu – TOLRECON, wizualizacja; fot. Maciej Talar, KSAF AGH
W 2023 roku ma dojść jeszcze do 1-2 misji księżycowych z amerykańskiej ziemi, w przygotowaniu jest też łazik VIPER od NASA. Spadek kosztów transportu kosmicznego może jeszcze bardziej przyśpieszyć ekspansję człowieka na Księżycu. A jest to ogromna szansa dla rozwoju naszej cywilizacji.
// Zdjęcia Księżyca: Bogdan Tkaczuk z PTMA Gliwice
Polecamy też inne materiały o eksploracji Kosmosu przez ludzi.
Misja Crew-7 startuje już 25 sierpnia 2023 o 9:50 PL
