Gigantyczna kometa z peryferii naszego Układu Słonecznego została odkryta w ciągu 6 lat badań Dark Energy Survey. Szacuje się, że kometa Bernardinelli-Bernstein jest około 1000 razy masywniejsza od typowej komety, co czyni ją prawdopodobnie największą kometą odkrytą w czasach współczesnych. Ma niezwykle wydłużoną orbitę, podróżując do wewnątrz z odległego Obłoku Oorta przez miliony lat. Jest to najbardziej odległa kometa odkryta na swojej nadchodzącej ścieżce, co daje nam lata na obserwowanie jej ewolucji w miarę zbliżania się do Słońca, choć nie przewiduje się, że stanie się widowiskiem gołym okiem.

Olbrzymia kometa została odkryta przez dwóch astronomów po kompleksowym przeszukaniu danych z badania Dark Energy Survey (DES). Kometa, której średnicę szacuje się na 100-200 kilometrów, czyli około 10 razy większą od średnicy większości komet, jest lodowym reliktem wyrzuconym z Układu Słonecznego przez migrujące gigantyczne planety we wczesnej historii Układu Słonecznego. Ta kometa jest zupełnie inna niż wszystkie inne widziane wcześniej, a oszacowanie ogromnych rozmiarów opiera się na tym, ile odbija ona światła słonecznego.

Pedro Bernardinelli i Gary Bernstein z University of Pennsylvania odkryli kometę – nazwaną Comet Bernardinelli-Bernstein (z oznaczeniem C/2014 UN271) – ukrytą wśród danych zebranych przez 570-megapikselową kamerę ciemnej energii (DECam) zamontowaną na Víctorze 4-metrowy teleskop M. Blanco w Międzyamerykańskim Obserwatorium Cerro Tololo (CTIO) w Chile. Analiza danych z badania Dark Energy Survey jest wspierana przez Departament Energii (DOE) i Narodową Fundację Nauki (NSF), a archiwum naukowe DECam jest nadzorowane przez Community Science and Data Center (CSDC) w NOIRLab NSF. CTIO i CSDC to programy NOIRLab.

Jeden z najbardziej wydajnych, szerokokątnych kamer CCD na świecie, DECam został zaprojektowany specjalnie dla DES i obsługiwany przez DOE i NSF w latach 2013-2019. DECam był finansowany przez DOE i został zbudowany i przetestowany w Fermilab DOE. Obecnie DECam jest używany do programów obejmujących szeroki zakres nauki.

Zadaniem DES było zmapowanie 300 milionów galaktyk na obszarze nocnego nieba o powierzchni 5000 stopni kwadratowych, ale podczas swoich sześcioletnich obserwacji zaobserwował również wiele komet i obiektów transneptunowych przechodzących przez badane pole. Obiekt transneptunowy lub TNO to lodowe ciało znajdujące się w naszym Układzie Słonecznym poza orbitą Neptuna.

Bernardinelli i Bernstein wykorzystali 15–20 milionów godzin pracy procesora w National Center for Supercomputing Applications i Fermilab, wykorzystując zaawansowane algorytmy identyfikacji i śledzenia do identyfikacji ponad 800 indywidualnych operatorów TNO spośród ponad 16 miliardów indywidualnych źródeł wykrytych w 80 000 ekspozycji przeprowadzonych w ramach DES. Trzydzieści dwa z tych wykryć należały w szczególności do jednego obiektu — C/2014 UN271.

Komety to lodowe ciała, które wyparowują, gdy zbliżają się do ciepła Słońca, powiększając swoją komę i warkocze. Zdjęcia obiektu DES w latach 2014–2018 nie ukazywały typowego warkocza komety, ale w ciągu jednego dnia od ogłoszenia jej odkrycia za pośrednictwem Minor Planet Center astronomowie korzystający z sieci Obserwatorium Las Cumbres wykonali nowe zdjęcia komety Bernardinelli-Bernstein, która ujawniła, że ​​w ciągu ostatnich 3 lat zapadła w śpiączkę, czyniąc z niej oficjalnie kometę.

Jego obecna podróż do wewnątrz rozpoczęła się w odległości ponad 40 000 jednostek astronomicznych (au) od Słońca — innymi słowy 40 000 razy dalej od Słońca niż Ziemia, czyli 6 bilionów kilometrów (3,7 biliona mil lub 0,6 lat świetlnych — 1/ 7 odległości do najbliższej gwiazdy). Dla porównania, Pluton znajduje się średnio 39 au od Słońca. Oznacza to, że kometa Bernardinelli-Bernstein powstała w Obłoku Oorta obiektów wyrzuconych we wczesnej historii Układu Słonecznego. Może to być największy członek Obłoku Oorta, jaki kiedykolwiek wykryto, i jest to pierwsza kometa na ścieżce, która została wykryta tak daleko.

Kometa Bernardinelli-Bernstein jest obecnie znacznie bliżej Słońca. Po raz pierwszy został zaobserwowany przez DES w 2014 roku w odległości 29 ja (4 miliardy kilometrów lub 2,5 miliarda mil, mniej więcej odległość od Neptuna), a w czerwcu 2021 roku było to 20 ja (3 miliardy kilometrów lub 1,8 miliarda mil, odległość Urana) od Słońca i obecnie ma jasność 20mag. Orbita komety jest prostopadła do płaszczyzny Układu Słonecznego i osiągnie swój najbliższy punkt Słońca (tzw. peryhelium) w 2031 roku, kiedy to będzie około 11 au daleko (nieco dalej niż odległość Saturna od Słońca) — ale nie zbliży się. Pomimo rozmiarów komety, obecnie przewiduje się, że obserwatorzy nieba będą potrzebować dużego teleskopu amatorskiego, aby ją zobaczyć, nawet przy jej najjaśniejszym świetle.

„Mamy przywilej odkrycia być może największej komety, jaką kiedykolwiek widziano – lub przynajmniej większej niż jakakolwiek dobrze zbadana – i złapaliśmy ją wystarczająco wcześnie, aby ludzie mogli zobaczyć, jak ewoluuje w miarę zbliżania się i się rozgrzewa” – powiedział Gary Bernstein. „Nie odwiedził Układu Słonecznego od ponad 3 milionów lat”.

Kometa Bernardinelli-Bernstein będzie intensywnie obserwowana przez społeczność astronomiczną, w tym za pomocą obiektów NOIRLab, aby zrozumieć skład i pochodzenie tego ogromnego reliktu od narodzin naszej własnej planety. Astronomowie podejrzewają, że w Obłoku Oorta, daleko poza Plutonem i Pasem Kuipera, może być więcej nieodkrytych komet tej wielkości. Uważa się, że te gigantyczne komety zostały rozproszone w najdalszych zakątkach Układu Słonecznego w wyniku migracji Jowisza, Saturna, Urana i Neptuna na początku ich historii.

„Jest to bardzo potrzebna kotwica dla nieznanej populacji dużych obiektów w Obłoku Oorta i ich związku z wczesną migracją lodowych/gazowych gigantów wkrótce po utworzeniu Układu Słonecznego” – powiedział astronom NOIRLab Tod Lauer.

„Obserwacje te pokazują wartość długoterminowych obserwacji przeglądowych na obiektach krajowych, takich jak teleskop Blanco”, mówi Chris Davis, dyrektor programu National Science Foundation w NOIRLab. „Znalezienie ogromnych obiektów, takich jak kometa Bernardinelli-Bernstein, ma kluczowe znaczenie dla naszego zrozumienia wczesnej historii naszego Układu Słonecznego”.

Nie wiadomo jeszcze, jak aktywna i jasna stanie się, gdy osiągnie peryhelium. Jednak Bernardinelli mówi, że Vera C. Rubin Observatory, przyszły program NOIRLab, „będzie stale mierzyć kometę Bernardinelli-Bernstein aż do jej peryhelium w 2031 roku i prawdopodobnie znajdzie wiele, wiele innych podobnych”, umożliwiając astronomom scharakteryzowanie obiektów z chmury Oorta bardziej szczegółowo.

Kometa w katalogu Minor Planet Center - Tutaj.

Artykuł z NOIRLab (National Optical-Infrared Astronomy Research Laboratory) - Tutaj.

// Zdjęcie: noirlab2119